Menu
การแต่งงานไม่ได้มีแต่ในโลกของคนเป็นเท่านั้น แต่การแต่งงานยังสามารถเกิดขึ้นได้ในโลกหลังความตายเช่นกัน ครั้งนี้เอซียูเพย์จะพามาทำความรู้จักประเพณจีนโบราณที่มีมานานหลายศตวรรษ และหลงเหลือในบางพื้นที่ในปัจจุบัน นั่นก็คือ ประเพณี ‘การแต่งงานกับผี’ หรือ ‘หมิงฮุน’
ประเพณี ‘หมิงฮุน’ 冥婚 หรือ ‘เพ่ยกู่’ มีมาตั้งแต่ ‘ราชวงศ์ซาง’ เป็นความเชื่อที่มีมาตั้งแต่เมื่อ 3,000 ปีก่อน เป็นงานวิวาห์หลังความตาย ‘ระหว่างศพกับศพ’ โดยครอบครัวของผู้ตายทั้ง 2 ฝ่ายจะนำเอาร่างของทั้งคู่ไปฝังไว้ด้วยกัน เพราะชาวจีนมีความเชื่อว่าหากชีวิตหนึ่งเกิดมาแล้วตายไปโดยปราศจากการแต่งงาน ชีวิตหลังความตายก็จะไปสู่ปรโลกอย่างไม่เป็นสุข และวงศ์ตระกูลของพวกเขาก็จะไม่เป็นสุขเช่นกัน
‘แต่งงานผี’ เป็นการทำพิธีเพื่อให้ผู้ที่เสียชีวิตในสภาพโสด จะได้ไม่รู้สึกโดดเดี่ยวเดียวดายในโลกแห่งความตาย ซึ่งแต่ก่อนนั้นจะจัดขึ้นกับเสียชีวิตแล้วทั้งคู่เท่านั้นหากศพชายแต่งผู้หญิงจะเรียกว่า ‘ผีแต่งเมีย’ หากศพหญิงแต่งผู้ชายเรียกว่า ‘ผีแต่งผัว’
ในพิธีการแต่งงานผีระหว่างผู้ที่เสียชีวิตแล้วสองคนนั้น ต้องพิจารณาความสมน้ำสมเนื้อของทั้งสองฝ่าย เช่น ฐานะทางบ้านเท่าเทียมกัน อายุบ่าวสาว โดย ครอบครัวของทั้งสองฝ่ายจะต้องมีผู้อาวุโสในด้านฮวงจุ้ยเป็นเถ้าแก่ให้ โดยที่ทางฝ่ายครอบครัวเจ้าสาวจะทำการเรียกค่าสินสอดและมีสิ่งของแลกเปลี่ยนอย่างเช่น ข้าว ชา อ้อย ธูป ขึ้นอยู่กับภูมิภาค ในบางที่ก็จะมอบของอื่น ๆ เช่น เงิน เครื่องประดับ คนรับใช้ บ้าน ซึ่งเป็นการทำขึ้นจากกระดาษเหมือนที่ใช้ในพิธีกงเต๊ก
ในพิธีการ แต่งงานผี จะมีการทำพิธีเซ่นไหว้หน้าศิลาหินของเจ้าบ่าวกับเจ้าสาวที่จัดเตรียมไว้ ส่วนขั้นตอนที่มีความสำคัญที่สุดก็คือการขุดเอากระดูกจากหลุมศพของเจ้าสาวไปวางในหลุมศพของเจ้าบ่าว เปรียบเหมือนเป็นการส่งตัวให้เจ้าบ่าวเจ้าสาวได้อยู่ร่วมกันนั่นเอง
พิธีการแต่งงานผีในลักษณะนี้ยังคงเป็นความเชื่อที่ถูกส่งทอดกันต่อมาให้เป็นธรรมเนียมปฏิบัติเพื่อบรรพชนที่ล่วงลับไปแล้ว ถือเป็นการแสดงความกตัญญูของลูกหลานอย่างหนึ่ง ซึ่งในปัจจุบันก็ยังคงมีการปฏิบัติกันอยู่ในบางจังหวัดของประเทศจีน ส่วนใหญ่แล้วกรณีเช่นนี้ จะพบมากในทางตอนเหนือและตอนกลางของจีน
การแต่งงานถือเป็นเรื่องสำคัญของคนจีนเป็นอย่างมาก เรียกได้ว่าเป็นค่านิยมอย่างหนึ่งเลยก็ได้ ว่าทุกคนจะต้องแต่งงานมีลูกมีครอบครัว ซึ่งการแต่งงานในโลกหลังความตายนี้ เป็นเหมือนสิ่งที่ตอกย้ำค่านิยมดังกล่าว ด้วยความเชื่อที่ว่าจะต้องจัดงานแต่งให้กับลูกสาวที่โสด เพื่อป้องกันไม่ให้วิญญาณของพวกเขากลายเป็น “ผีหิวโหย” มาหลอกหลอนทำให้ชีวิตครอบครัวนั้นไม่เป็นสุข
แต่การแต่งงานนี้อาจเป็นเหมือนกับการปลอบประโลมจิตใจของครอบครัวที่สูญเสียทั้งสองครอบครัว อีกทั้งยังเป็นการสร้างมิตรภาพเยียวยาหลังจากการสูญเสียลูกไปก่อนวัยอันควร
และนี่คือคติความเชื่อและค่านิยมที่ได้เกิดขึ้นเมื่อหลายร้อยปีก่อน สะท้อนให้เห็นถึงความผูกพันและความห่วงใยของพ่อแม่ที่มีต่อลูกผู้จากโลกนี้ไปแล้ว ซึ่งปัจจุบันประเพณีหมิงฮุนนี้เริ่มค่อย ๆ หายไปตามความเชื่อและสภาพสังคมในปัจจุบัน
