ไขข้อสงสัย ทำไมเวลาโกรธต้องร้องไห้

เคยไหมรู้สึกโกรธมาก ๆ จนร้องไห้ออกมา ? เป็นความรู้สึกที่เต็มไปด้วยความสับสน ว่าเราก็ได้ไม่รู้สึกเศร้านี่ แต่รู้สึกโกรธมากกว่า แล้วทำไมเราถึงร้องไห้ออกมา ซึ่งสาเหตุนี้จะเป็นเพราะอะไร เอซียู เพย์ จะมาเล่าถึงกลไกลร่างกายของเราให้ฟัง

ทำไมเราถึงร้องไห้ ?

ก่อนอื่นต้องมาพูดถึงเรื่องน้ำตากันแบบกว้าง ๆ ก่อน โดยพื้นฐาน ‘น้ำตา’ นั้นเป็นสารช่วยหล่อลื่น เพื่อปกป้องกระจกตาของเรา แต่ ‘น้ำตาแสดงอารมณ์’ ที่ไหลออกมาเมื่อเราร้องไห้ การเกิดขึ้นของน้ำตาประเภทนี้ นักวิทยาศาสตร์พบว่า เมื่อเราร้องไห้ออกมา น้ำตามีสารเคมีแห่งความเครียดเจือปนอยู่ด้วย

ซึ่งหมายความว่า น้ำตาคือการ ‘ปลดปล่อย’ หรือผ่อนคลายความเครียดออกมา นั่นเลยเป็นเหตุผลที่หลายคนรู้สึกว่า พอได้ร้องไห้แล้วจะรู้สึกดีขึ้น ซึ่งรู้สึกดีกว่าการเกิดอาการ ‘ร้องไห้ไม่ออก’

โดยมีการศึกษาพบด้วยว่า การร้องไห้จะไปกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งเอนดอร์ฟิน (Endorphins) หรือที่เรารู้จักกันว่าเป็นฮอร์โมนแห่งความสุขออกมา แต่นั่นไม่ได้แปลว่าร้องไห้แล้วจะมีความสุขได้ในทันที แต่การร้องไห้จะทำให้เรารู้สึกดีขึ้นหลังจากนั้น

โดยว่ากันว่า ‘การร้องไห้’ เพื่อสื่อสารนี้ แทบไม่พบในสัตว์อื่นเลย นอกจากมนุษย์ แต่หลายคนอาจบอกว่า ยังเคยเห็นน้องหมาน้องแมว วัวหรือควาย ร้องไห้ได้เลยนี่ แต่น้ำตาของสัตว์เหล่านั้นจะออกมาก็ต่อเมื่อพวกเขาได้รับความเจ็บปวด แต่สิ่งที่นักวิทยาศาสตร์พยายามจะบอก คือ สัตว์จะหลั่งน้ำตาเมื่อเจ็บ แต่ไม่ได้ใช้น้ำตาเพื่อแสดง ‘อารมณ์’ แบบมนุษย์อย่างเรา ๆ

ดังนั้น การใส่ใจกับน้ำตาของคนที่อยู่ใกล้ชิด จึงเป็นกลไกที่แสดงถึงความเห็นอกเห็นใจ เกื้อหนุนคนในเผ่าหรือฝูงเดียวกัน ให้มีชีวิตรอดต่อไปได้

โอเค แล้วเราจะโกรธจนร้องไห้ทำไมล่ะ?

โดยปกติแล้ว ผู้คนมักเชื่อมโยงการร้องไห้เข้ากับความเศร้า แต่ แอด วิงเกอร์โฮตส์ (Ad Vingerhoets) นักวิทยาศาสตร์และศาสตราจารย์คณะจิตวิทยาคลีนิก มหาวิทยาลัยติลเบิร์ก (Tilburg University) ของเนเธอร์แลนด์ ที่ศึกษาเกี่ยวกับน้ำตา และการร้องไห้มายาวนานถึง 20 ปี กล่าวว่า สิ่งที่มากกว่าการร้องไห้เพราะความเศร้า นั่นคือเรื่องของความรู้สึกที่ไร้พลังมากกว่า เพราะเราไม่รู้วิธีจัดการกับสถานการณ์นั้น ว่าต้องทำอะไร

เมื่อเราประสบกับความโกรธที่ผสมปนเปไปกับความเศร้า โกรธ คับข้องใจ และความไร้พลัง น้ำตาจึงเชื่อมโยงกับอารมณ์เหล่านั้น เพราะนั่นคือสิ่งที่เราแสดงออกมาได้ง่ายที่สุด แม้ว่าความโกรธอาจไม่ใช่อารมณ์เดียวที่คุณรู้สึกในขณะนั้นก็ตาม

“การร้องไห้ออกมาจึงเป็นดั่งวิธีเดียว ที่สามารถปลดปล่อยเราจากแรงกดดันทั้งหลายได้ในตอนนั้น” นี่เลยเป็นสาเหตุว่าทำไมเราถึงร้องไห้ในเวลาโกรธมาก ๆ นั่นเอง

มีวิธีหยุดตัวเองไม่ให้ร้องไห้ไหม ?

แต่ถึงอย่างนั้นก็มีวิธีรับมือกับน้ำตาและความโกรธอยู่ ซึ่งวิธีที่มีประสิทธิภาพมากที่สุดคือ การเบี่ยงเบนความสนใจไปเรื่องอื่น ให้ลองหายใจเข้าลึก ๆ ช้า ๆ ประมาณ 5-10 นาที ออกไปสูดอากาศ หรือดื่มน้ำสักแก้ว หรือสามารถระบายความรู้สึกออกมา ผ่านการเขียน หรือพูดกับคนที่พร้อมรับฟังเรา เพื่อวิเคราะห์ตัวเอง รวมถึงสาเหตุวิธีจัดการอารมณ์

อย่างไรก็ตามถ้ารู้สึกว่ามันหนักเกินไปจนกลั้นน้ำตาไว้ไม่ได้ การร้องไห้ออกมาก็ไม่ใช่เรื่องผิดอะไร ไม่ใช่เรื่องน่าอาย หรืออ่อนแอด้วย เพราะการร้องไห้จะช่วยถ่ายทอดอารมณ์ความรู้สึกของเรา เมื่อคำพูดไม่สามารถบรรยายออกมาได้นั่นเอง